We plaatsen hierbij een artikel van Sallie van Stigt over het Antifascistische Jeugdcongres in Venezuela waar ze aan deelnam in november 2024. Dit artikel stond eerder in Media Mondo, opgericht door Marjolein van Pagee, voor het origineel, zie: Verslag Internationaal Antifascistisch Jeugdcongres – Venezuela – Media Mondo
In 2024 werd in Venezuela een internationale antifascistische beweging opgericht. Voor de Venezolaanse strijd tegen het kapitalisme was antifascisme al meer dan twee decennia een belangrijk thema. Na de afgelopen verkiezingen in juli 2024 besloot de Venezolaanse regering een speciale organisatie op te richten om de antifascistische krachten in de wereld te bundelen. In de Venezolaanse hoofdstad Caracas werd op 10 en 11 september 2024 het eerste antifascismecongres georganiseerd, waarbij 1200 genodigden van over de hele wereld aanwezig waren. In november werd een reeks nieuwe congressen georganiseerd. Zo was er een congres specifiek voor politici. Op vrijdag 22 en zaterdag 23 november vond een jeugdcongres plaats waar duizend jongeren vanuit 72 verschillende landen naartoe kwamen. Van Nepal tot Namibië en van Australië tot België reisden jongeren naar Caracas. Ik was onderdeel van de Nederlandse delegatie die bestond uit vier personen.
Media Mondo, Door: Sallie van Stigt, 2 januari 2025
Ook waren er toespraken van overheidsleden uit andere landen zoals Mozambique en Rusland. Er kwamen verschillende thema’s aan bod vanuit het Afrikaanse en Russische perspectief. Er werd bijvoorbeeld gesproken over hoe het Afrikaanse continent disproportioneel lijdt onder de gevolgen van mondiale problemen zoals imperialisme of klimaatverandering, hoewel het zelf een relatief kleine rol speelt in het veroorzaken van deze problemen. Economisch kolonialisme bestaat nog steeds; multinationals halen de natuurlijke rijkdommen uit het Afrikaanse continent om geld mee te verdienen en in ruil daarvoor blijft Afrika achter met socio-economische en politieke onrust. De Mozambikaanse minister benadrukte daarbij dat de inwoners van het Afrikaanse continent niet alleen slachtoffers zijn maar door de eeuwen heen ook strijdlustigheid hebben getoond in het bieden van weerstand tegen kolonialisme.
Op de tweede dag werd de laatste toespraak van het congres gegeven door de Venezolaanse president Nicolas Maduro. Er hing een feestelijke sfeer omdat het zijn verjaardag was. Aan het begin werd een video getoond om hem te feliciteren en werd hem een armband overhandigd als symbool voor wereldwijde verbondenheid. Ook sprak een Palestijnse gedelegeerde die president Maduro bedankte voor zijn solidariteit met Palestina en zich aansloot bij de antikapitalistische en -imperialistische houding van Venezuela.
De toespraak van president Maduro zelf was indrukwekkend, het was makkelijk om naar hem te luisteren. Hij begon met een dankwoord aan alle gedelegeerden voor hun aanwezigheid en hun steun in de strijd voor vrede en de constructie van een nieuwe wereld. Daarna deelde hij een aantal herinneringen aan zijn voorganger, de revolutionair-linkse oud-president Hugo Chávez, aan wie hij al zijn speeches en overwinningen opdroeg. Oud-president Chávez overleed inmiddels elf jaar geleden in 2013, maar zijn nalatenschap leeft vandaag de dag sterk voort onder de Venezolaanse bevolking en wordt actief in ere gehouden door Maduro.
Maduro sprak vooral over de socialistische revolutie en de strijd tegen fascisme die relevant is op veel verschillende plekken wereldwijd. Hij benadrukte het belang van het samen optrekken met gelijkgestemde landen die eveneens een eind willen maken aan de unipolaire wereld onder controle van de Verenigde Staten, zoals Vietnam, Cuba en Nicaragua. Een woord dat vaak terugkwam was menselijkheid; hij zei dat geluk, gemoedsrust en solidariteit het belangrijkste is om na te streven en dat er hard gewerkt moet worden om dat te bereiken, zowel binnen als buiten Venezuela.
Los van de toespraken waren er stands op het congres waar je zowel nieuwe dingen kon leren over bijvoorbeeld de digitale community van de socialistische partij. En waar je ook boeken en souvenirs kon kopen of Venezolaanse visgerechten kon proeven. Naast de toespraken waren er ook paneldiscussies. Je was vrij om te kiezen bij welk gesprek je wilde aansluiten, en je kon ook wisselen tussendoor. Dit gaf veel mogelijkheden tot interessante discussies en uitwisselingen. De gesprekken gingen onder andere over de klimaatcrisis, de invloed van fascisme op de arbeidersklasse, de rol van studenten in de strijd tegen fascisme en (neo)-kolonialisme.
Er waren veel media aanwezig op het congres. We werden regelmatig gevraagd om voor de camera te reageren op de grotere thema’s van het congres, zoals fascisme en kapitalisme. De algehele sfeer was energiek, er heerste een groot gevoel van saamhorigheid waarin genoeg ruimte was voor eigen persoonlijke opvattingen. Het was interessant om te praten met mensen die onderdeel zijn van socialistische of communistische politieke bewegingen in hun land omdat deze er in Nederland nauwelijks zijn.
Het is jammer dat er in Nederland vaak een superioriteitsgevoel heerst ten opzichte van andere landen, zeker als die in het Globale Zuiden liggen. Met betrekking tot Venezuela lijkt dit ook zo te zijn. Er wordt een zeer negatief beeld geschetst van president Maduro waarin geen ruimte is voor de positieve dingen die hij heeft bereikt in het land. Sinds de verkiezingen van juli 2024 wordt van buitenaf geprobeerd de oppositieleider Edmundo González aan de macht te krijgen. Vooral door de VS wordt gezegd dat hij de legitieme winnaar van de verkiezingen was en Nederland steunt dit verhaal. Zo heeft González na de onrust in juli en augustus in het geheim onderdak gekregen bij de Nederlandse ambassade in Caracas en zond Nieuwsuur in november een uitgebreid interview uit.
Bezoek aan het mausoleum van Hugo Chávez
In Venezuela leeft een politieke betrokkenheid die oprecht overkomt en niet vertroebeld lijkt door geld of eigenbelang. Sinds de revolutionair-linkse Hugo Chávez in 1999 aan de macht kwam, vaart de Venezolaanse regering een socialistische koers die het land veel heeft gebracht, waaronder een verbetering van het onderwijs, de zorg en sociale woningbouw.
Hoe socialisme in de praktijk wordt toegepast konden we zien tijdens een bezoek aan een van de vele communa’s in Caracas. Communa’s zijn zelfvoorzienende wijken door inwoners gesticht en naar hun eigen wensen ingericht. Hier kregen we een rondleiding van een man die zelf in de communa woont. Op elk huis staat welk beroep de bewoner heeft, zodat je weet waar je kan aankloppen als je hulp nodig hebt. Het was heel bijzonder om te zien hoe de vroeger verpauperde buurten nu opgebloeid zijn. Over het algemeen was de indruk van Venezuela erg positief.
—
Zie vanaf 34.30 min. kort interview met Sallie van Stigt in het Spaans: