Voor antifascisten van alle generaties zal het jaar 2025 niet alleen grote uitdagingen met zich meebrengen, maar ook kansen om politieke inhoud aan een breder publiek te presenteren. De focus van de activiteiten in de eerste helft van het jaar zullen publieke evenementen in alle landen zijn om de verjaardagen van de bevrijding en de overwinning van de anti-Hitler coalitie op het Duitse fascisme in Europa te markeren. Hoewel het nu 80 jaar geleden is. Het is en blijft een wereldhistorische gebeurtenis die vandaag de dag nog steeds het onderwerp is van historische en politieke controverse. Anti-fascisten in de verschillende Europese landen beleven het dagelijks en verdedigen zich tegen pogingen om de herinnering aan de mannen en vrouwen van het verzet, de militaire bevrijding en de bevrijders om politieke redenen te onderdrukken en te vervalsen. Onlangs kon men in de Franse krant Le Monde lezen hoe in West-Europese landen de prestatie van de Sovjet Strijdkrachten, die de grootste last droegen in de militaire nederlaag van de fascistische expansiekrachten, niet alleen niet wordt geëerd, maar ook uit het publieke bewustzijn wordt verdrongen. Nu we dit jaar Bevrijdings- en Overwinningsdag herdenken, is het de plicht van alle bij de FIR aangesloten federaties en andere antifascisten om zich te verzetten tegen dergelijke vormen van historische herziening.
De antifascistische en veteranenverenigingen zullen hun steentje bijdragen om ervoor te zorgen dat de erfenis van de overlevenden, de mannen en vrouwen van het verzet, levend blijft en kan worden doorgegeven aan de huidige generaties. De FIR en het Instituut voor Oorlogserfgoed zullen hier samen met de aangesloten verenigingen een zichtbare bijdrage aan leveren met de Internationale Jongerenontmoeting in april 2025 bij het Buchenwald Memorial.
Daarnaast hebben we de verantwoordelijkheid om ons te herinneren dat de strijd tegen de fascistische dreiging niet voorbij was met de overwinning van de anti-Hitler coalitie op 8 mei 1945, maar dat de strijd tegen het Japanse militarisme en bezetting nog tot begin september militair werd uitgevochten. Beide herdenkingsdata zullen laten zien in welke vorm de huidige hegemoniale machten van het Westen, de Europese Unie en de VS, bereid zijn om zich met de historische feiten bezig te houden en de antifascistische erfenis serieus te nemen.
De gemeenschappelijke slogan van 1945 was “Nooit meer fascisme! Nooit meer oorlog!” We willen hierbij als AFVN opmerken dat fascisme nooit is verdwenen. Integendeel, fascisme is de meest gewelddadige fase van het kapitalisme, een wapen wat de heersende kapitalistische klasse gebruikt of zal gebruiken als ze zich ertoe genoodzaakt voelt. Na de tweede wereldoorlog rekruteerde de westerse elite vele oud nazi’s en ze kregen allerlei belangrijke posities, bv. bij de NAVO (de fascisten hebben zich helaas weten te organiseren, bv. in Oekraïne). We willen er ook op wijzen dat fascisten allerlei posities kregen in de West-Duitse inlichtingendiensten en laten we de fascistische terreurnetwerken onder Operatie Gladio niet vergeten.
Hetzelfde geldt voor de leus “Nooit meer oorlog!”. Ondanks alle verschillende beoordelingen van de oorlog in Oekraïne en het Midden-Oosten, is het voor alle antifascisten duidelijk dat de belangrijkste imperiale machten nog steeds geen stappen ondernemen om een staakt-het-vuren af te dwingen in Oekraïne of in Gaza en de Westelijke Jordaanoever – in het belang van de mensen in deze gebieden. Bovendien is het enige antwoord dat we het afgelopen jaar hebben gehoord “meer wapenleveranties” aan Oekraïne en “stilte” over de duizenden Palestijnse burgers die worden gedood en hun infrastructuur die wordt vernietigd, evenals militaire uitbreiding naar Libanon en Syrisch grondgebied. Voor antifascisten die de slogan “Nooit meer oorlog!” serieus nemen, kan dit geen perspectief zijn. We vinden het als AFVN van groot belang om hierbij te benoemen dat we de strijd tegen fascisme en oorlog moeten verbinden met de strijd voor socialisme en dat is ook waar Dimitroff regelmatig op hamert. Op dit moment is het VS imperialisme het ”nieuwe fascisme” en het grootste gevaar voor de wereldvrede. De vernietiging van het VS imperialisme heeft daarom de hoogste prioriteit. De ontmanteling van de NAVO is daarin een buitengewoon belangrijke stap om de vrede dichterbij te brengen. Nederland uit de NAVO, de NAVO uit Nederland!*
In de afgelopen jaren hebben we meermaals pijnlijk moeten ervaren dat de machthebbers de zorgen van de overlevenden zeer tegenstrijdig benaderden. Keer op keer hebben we vernomen dat de overheidssteun voor het werk van antifascistische verenigingen is verminderd of zelfs helemaal is ingetrokken. Daarom hebben we de steun nodig van maatschappelijke organisaties, vakbonden, sociale organisaties, kerken, migrantenorganisaties en jongerenverenigingen in deze strijd. Het is dit netwerk dat het antifascisme levend houdt voor vandaag en morgen.
An outlook for the year 2025
The anti-fascist and veterans’ associations will do their part to ensure that the legacy of the survivors, the men and women of the resistance remains alive and can be passed on to today’s generations. The FIR and the War Heritage Institute, together with the member associations, will make a visible contribution to this with the International Youth Meeting in April 2025 at the Buchenwald Memorial.
In addition, we have a responsibility to remember that the fight against the fascist threat was not over with the victory of the anti-Hitler coalition on May 8, 1945, but that the battle against the Japanese militarism and occupation was still being fought militarily until the beginning of September. Both commemorative dates will show in what form today’s hegemonic powers of the West, the European Union and the USA, are prepared to engage with the historical facts and take the anti-fascist legacy seriously.
The common slogan of 1945 was “Never again fascism! Never again war!” – However, when we see the European Commission under Ursula von der Leyen flirting with the fascist government in Italy and other extreme right-wing parties, or Donald Trump’s presidential advisor Elon Musk publicly calling for the election of a fascist party in Germany, then the slogan “Never again fascism!” cannot be implemented by those in power, but only by civil society with its various supporters.
The same applies to the slogan “Never again war!”. Despite all the different assessments of the war in Ukraine and the Middle East, it is clear to all anti-fascists that the main imperial powers are still not taking any steps to enforce a ceasefire in Ukraine or in Gaza and the West Bank – in the interests of the people in these regions. Moreover, the only response we have heard over the past year has been “more arms deliveries” to Ukraine and “silence” on the thousands of Palestinian civilians being killed and their infrastructure destroyed, as well as military expansion into Lebanon and Syrian territory. For anti-fascists who take the slogan “Never again war!” seriously, this cannot be a perspective.
In recent years, we have had to painfully experience on several occasions that those in power have taken a very contradictory approach to the concerns of the survivors. Again and again, we have learned that state aid for the work of anti-fascist associations has been cut or even completely withdrawn. That is why we need the support of civil society forces, trade unions, social organizations, churches, migrant organizations and youth associations in these struggles. It is this network that keeps anti-fascism alive for today and tomorrow.