
Atjeh Deli spoorlijn
BUSSUM, 2 febr. 2018 – De naam van oorlogsmisdadiger en vm. generaal Van Heutsz moet uit verdwijnen uit het Nederlandse openbare leven. Ook de militaire verwijzingen naar Van Heutsz, die als ‘De slachter van Atjeh’ bekend is geworden, moeten verdwijnen, zoals de Van Heutszkazerne of het regiment Van Heutsz. Morgen is de verjaardag van Van Heutsz, die in 1851 in Coevorden geboren werd. Daar bestaat nog een ‘Van Heutszsingel’.
Dat vinden drie organisaties die zich al enige tijd bezighouden met het afschaffen van koloniale, racistische of discriminerende namen. De drie zijn de AFVN-Bond van Antifascisten, de actiegroep De Grauwe Eeuw, en de actiegroep ‘Geen 4 mei voor mij’. Zij hebben al bereikt dat de twee laatste J.P. Coenscholen drie weken terug hun namen wijzigden. Coen roeide in 1621 de bevolking van de eilandengroep Banda (Molukken) uit.
De drie hebben een brief over Van Heutsz gestuurd aan de burgemeester en wethouders en de gemeenteraad van Coevorden. Een soortgelijke brief zal gaan naar de gemeenten Baarn, Ede, Den Haag, Enschede, Kampen, Nijmegen, Roermond, Tilburg, Utrecht en Vlaardingen, waar ook Van Heutszstraten of -lanen zijn.
De drie hebben de afgelopen weken al diverse andere gemeenten benaderd, om andere koloniale namen te wijzigen. Daarbij ook de naam van generaal Spoor, die zij aanduiden als ‘de grootste oorlogsmisdadiger uit de Nederlandse geschiedenis’, omdat hij verantwoordelijk was voor de dood van minstens 150.000 burgers in Nederlands-Indië en niets deed om hun dood te voorkomen.
Van Heutsz staat bekend om zijn uiterst harde optreden tegen de vorstendommen van Atjeh tussen 1860 en 1900. Een indrukwekkend verslag van de slachtingen is van de hand van de latere premier Colijn, die als kapitein diende onder Van Heutsz en beschrijft hoe zelfs vrouwen met kinderen op de arm worden gedood. Van Heutsz werd uiteindelijk gouverneur-generaal van Nederlands-Oost-Indië.
Bij de Koninklijke Landmacht bestaat het regiment Van Heutsz. Dit zet de traditie van het Koninklijk Nederlandsch-Indische Leger (KNIL) voort, welk leger door de actievoerders als ‘een pure racsitische en koloniale onderdrukkingsmacht’ word aangeduid. Het bestaat tegenwoordig uit het 12e Infanteriebataljon Luchtmobiel (AASLT) en de 11e Luchtverdedigingscompagnie ‘Samarinda’.
Er bestaat ook een Van Heutsz-mars. Ook de voormalige kazerne aan de Oudestraat 216 in Kampen heet naar Van Heutsz. De actiegroepen zenden hun verzoek eveneens aan het Ministerie van Defensie voor een wijziging. In militair bejaardentehuis Bronbeek in Arnhem staat een standbeeld van Van Heutsz. In Krefeld in Duitsland blijkt een vereniging te zijn, genoemd naar Van Heutsz: Erste Deutsche Klewang Vereinigung des Regiments van Heutsz Oud Korps Marechaussee Tradition N.I.L e.V.