(English below)
De FIR herinnert aan de “Wannsee-conferentie” van 20 januari 1942, de centrale datum voor de voorbereiding van de “Endlösung der Judenfrage”. Nadat de eerste ervaringen met massamoorden waren opgedaan in de uitroeiingsoorlog in het Oosten en in experimenten met gifgas, hield de fascistische regering zich op deze bijeenkomst alleen bezig met de organisatorische kant van massamoord.
Op uitnodiging van het hoofd van de veiligheidspolitie en SD Reinhard Heydrich kwamen vijftien vertegenwoordigers van de ministeriële bureaucratie, het “Reichssicherheitshauptamt” (RSHA) van de SS, de veiligheidspolitie en de SD, die verantwoordelijk waren voor de oostelijk bezette gebieden, bijeen om de deportatie van alle Europese Joden te bespreken.
Alle betrokkenen waren zich ervan bewust dat de deportaties de uitroeiing van mensen betekende. Niet alleen in de ideologie, maar ook in de politieke praktijk had het nazi-regime op dit punt bewezen dat Joodse mensen, Sinti en Roma en Slaven als “Untermenschen” (onmensen) en “Volksschädlinge” (lastposten van het volk) geen enkel recht meer hadden om in het fascistische domein te leven.
In de notulen van de bijeenkomst, geschreven door SS-Obersturmbannführer Adolf Eichmann, “Judenreferent” in het RSHA, staat: “In de loop van deze Endlösung van de Europese Joden komen ongeveer 11 miljoen Joden in aanmerking. (…) Bij de praktische uitvoering van de Endlösung zal Europa van west naar oost worden uitgekamd. (…) De geëvacueerde Joden zullen eerst trein voor trein naar zogenaamde doorgangsgetto’s worden gebracht, van waaruit zij verder naar het oosten zullen worden getransporteerd.”
Alle betrokkenen waren er zeker van te handelen volgens de “wil van de Fuehrer.” Adolf Hitler verkondigde tegelijkertijd “de definitieve afrekening met die samenzwering die reikt van de bankhuizen van de plutocratische wereld tot de kluizen van het Kremlin” en streeft naar de “uitroeiing van de Arische volken en het Arische volk”. Adolf Eichmann was dus op de hoogte en stuurde de volgende dagen een “snelle brief” naar de Gestapo: “De evacuatie van Joden naar het Oosten, die onlangs is uitgevoerd in afzonderlijke gebieden, is het begin van de Endlösung van het Joodse vraagstuk in het Altreich, de Ostmark en het Protectoraat Bohemen en Moravië.” De Gestapo kreeg de opdracht alle Joden aan te geven die nog op het grondgebied van het Reich woonden. Bureaucratisch werden nu “Richtlijnen voor de technische uitvoering van de evacuatie van Joden” opgesteld, zodat alle medeplichtigen aan de massavernietiging – stadsbesturen, politie, belastingkantoren en de Reichsbahn – zich konden verschuilen achter het feit dat zij slechts “instructies” hadden opgevolgd. De manier waarop de leden van de “Arische Volksgemeinschaft” (nationale gemeenschap) zich verrijkten met de goederen van de gedeporteerden werd na de oorlog echter snel “vergeten” in de Duitse samenleving.
De industriële massamoord in de vernietigingskampen begon medio maart 1942 als onderdeel van “Aktion Reinhard”. In mei 1942 was het vernietigingskamp Sobibor klaar voor gebruik, begin juni Auschwitz-Birkenau, medio juli 1942 de moordplaats Treblinka en andere kampen. Historisch veiliggesteld moet men uitgaan van veel meer dan 6 miljoen slachtoffers van het vernietigingsbeleid in het kader van de “definitieve oplossing van het Joodse vraagstuk”.
Hoewel de massamoord op miljoenen tijdens deze conferentie was gepland, was de juridische vervolging van de daders na de bevrijding een tragedie. Nadat Reinhard Heydrich in 1942 in Praag bij een moordaanslag om het leven was gekomen, werden slechts weinigen van de betrokkenen zelfs maar aangeklaagd. In de vervolgprocessen van Neurenberg werd de vertegenwoordiger van het hoofdbureau van de SS voor rassen en nederzettingen in 1948 veroordeeld tot 25 jaar gevangenisstraf, maar hij werd al in 1954 vrijgelaten. Wilhelm Stuckart van het Ministerie van Binnenlandse Zaken werd veroordeeld tot drie jaar en tien maanden, maar werd reeds in 1949 vrijgelaten. Alleen in het proces tegen Adolf Eichmann in Jeruzalem werd een verantwoordelijke wegens de ernst van de misdaden ter dood veroordeeld en in 1962 geëxecuteerd.
De herinnering aan deze historische datum is voor de FIR en de daarbij aangesloten federaties een verplichting om ook vandaag actief op te treden tegen racisme en antisemitisme.
80 years ago: Wannsee-Conference and the “Final Solution”
The FIR reminds the “Wannsee Conference” of 20 January 1942, the central date for the preparation of the “Final Solution of the Jewish Question”. After the first experiences with mass killings had been gained in the war of extermination in the East and in experiments with poison gas, the fascist administration was only concerned with the organizational side of mass murder at this meeting.
Invited by the Chief of the Security Police and SD Reinhard Heydrich, fifteen representatives of the ministerial bureaucracy, the “Reichssicherheitshauptamt” (RSHA) of the SS, the Security Police and the SD, which were responsible for the eastern occupied territories, met to discuss the deportation of all European Jews. All involved were aware that the deportations mean the extermination of people. Not only in ideology, but in political practice, the Nazi regime had proven at this point that Jewish people, Sinti and Roma as well as Slavs, as “Untermenschen” (subhumans) and “Volksschädlinge” (pests of the people), no longer had any right to live in the fascist domain.
In the minutes of the meeting, written by SS-Obersturmbannführer Adolf Eichmann, “Judenreferent” in the RSHA, it says: “In the course of this Final Solution of the European Jews, about 11 million Jews come into consideration. (…) In the course of the practical implementation of the Final Solution, Europe will be combed from west to east. (…) The evacuated Jews will first be taken train by train to so-called transit ghettos, from where they will be transported further east.”
All involved were sure to act according to the “will of the Fuehrer.” Adolf Hitler at the same time proclaimed “the final reckoning with that conspiracy which reaches from the banking houses of the plutocratic world to the vaults of the Kremlin” and seeks the “extermination of the Aryan peoples and people”. Thus attuned, Adolf Eichmann sent a “quick letter” to the Gestapo in the following days: “The evacuation of Jews to the East, which has recently been carried out in individual areas, represents the beginning of the Final Solution of the Jewish Question in the Altreich, the Ostmark, and the Protectorate of Bohemia and Moravia.” The Gestapo was ordered to report all Jewish people still living in Reich territory. Bureaucratically, “Guidelines for the Technical Execution of the Evacuation of Jews” were now drawn up, so that all the accomplices in the mass extermination – city administrations, police, tax offices and the Reichsbahn – could hide behind the fact that they had only followed “instructions”. However, the way in which the members of the “Aryan Volksgemeinschaft” (national community) enriched themselves from the goods of the deported people was quickly “forgotten” in German society after the war.
Industrial mass murder in the extermination camps began in mid-March 1942 as part of “Aktion Reinhard.” In May 1942, the Sobibor extermination camp was ready for operation, in early June Auschwitz-Birkenau, in mid-July 1942 the murder site Treblinka and other camps. Historically secured one must assume far more than 6 million victims of the extermination policy in the context of the “final solution of the Jewish question”.
Although the mass murder of millions was planned at this conference, the legal prosecution of the perpetrators after the liberation was a tragedy. After Reinhard Heydrich died in an assassination attempt in Prague in 1942, only few of those involved were even charged. In the Nuremberg follow-up trials, the representative of the SS Race and Settlement Main Office was sentenced to 25 years in prison in 1948, but was released as early as 1954. Wilhelm Stuckart from the Ministry of the Interior was sentenced to three years and ten months, but was released as early as 1949. Only in the trial of Adolf Eichmann in Jerusalem was a responsible person sentenced to death because of the seriousness of the crimes and executed in 1962.
The memory of this historical date is for the FIR and its member federations an obligation to the active acting against racism and anti-Semitism also today.
